İktisada ait torba kanun teklifi Meclis’ten geçti

Ekonomiye ait düzenlemeler içeren “Gelir Vergisi Kanunu ile Kimi Kanun ve Kanun Kararında Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”, TBMM Genel Şurası’nda kabul edilerek maddeleşti.

Anadolu Ajansı’nın haberine nazaran, kanunla yenilenebilir güçte vergi muafiyeti 25 kilovattan 50 kilovata çıkarılıyor.

Elektrik Piyasası Kanunu uyarınca lisanssız yürütülebilecek faaliyetler kapsamında yenilenebilir güç kaynaklarına dayalı elektrik gücü üretimi emeliyle, sahibi oldukları yahut kiraladıkları konutların çatı yahut cephelerinde, konseyi gücü azami 50 kilovata kadar elektrik gücünden muhtaçlık fazlasını son kaynak tedarik şirketine satanlar, gelir vergisinden muaf olacak.

ÇALIŞANA VERİLEN YEMEK FİYATINDA 51 LİRAYI AŞMAYAN KISIM VERGİDEN MUAF OLACAK

İşverenlerce, iş yerinde yahut müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda çalışılan günlere ilişkin bir günlük yemek bedelinin 51 lirayı aşmayan kısmı, gelir vergisinden istisna tutulacak. Ödeme bu meblağı aşarsa, aşan kısım ile bu gayeyle sağlanan öbür menfaatler, fiyat olarak vergilendirilecek.

Yurt dışında yapılan inşaat, tamirat, montaj işleri ile teknik hizmetlerde çalışan hizmet erbabına, fiilen yurt dışındaki çalışmaları karşılığı patronun yurt dışı karlarından karşılanarak yapılan fiyat ödemeleri, gelir vergisinden istisna olacak.

ÖĞRENİM KREDİSİ BORCU FAİZSİZ ÖDENECEK

Yüksek Tahsil Kredi ve Yurt Hizmetleri Kanunu’nda yapılan değişiklikle, tahsil kredisi alanlar borçlarını, aldıkları ölçü kadar ödeyecek.

Öğrenim kurumundan mezun olan ya da rastgele bir nedenle öğretim kurumuyla ilişiği kesilenler, 2 yıl sonra başlamak üzere, kredi aldığı kadar müddette ve aylık devirler halinde borcunu ödeyecek.

Borçlu borcunu erteleme talebinde bulunduğunda, borçlunun çalışmadığının SGK’den teyit edilmesi halinde, birinci yıl rastgele bir ek olmadan, sonraki yıllarda ise her yıl için verilen ölçüye yüzde 10 eklenerek kredi borcu hesaplanacak. Fakat ilgili yılda TÜFE’nin yüzde 10’dan az olması halinde TÜFE uygulanacak. Erteleme süreci en fazla üç kere yapılabilecek.

Ödemenin askerlik periyoduna denk gelmesi halinde, borçlunun talebi üzerine rastgele bir ek yapılmaksızın askerlik periyodunun sonuna kadar kredi borcu ertelenecek.

Maddi yahut türel nedenlerle takibinde fayda bulunmayan ve yılları bütçe kanunlarında gösterilen ölçüleri aşmayan kredi borçları terkin edilecek.

Katkı kredisi borcu ödemelerinde de bu temeller uygulanacak.

Süresinde ödenmeyen taksitlere, vadesinden itibaren gecikme artırımı hesaplanacak. Taksitlerin, son taksitin vade tarihine kadar ödenmemesi yahut eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen taksit meblağları takip edilmek üzere ilgili vergi dairesine bildirilecek. Taksitler için zamanaşımı mühletinin belirlenmesinde, son taksitin vade tarihi temel alınacak. Vergi dairelerince bu alacaklarla ilgili olarak yapılan tahsilatlar, takip eden ayın sonuna kadar Gençlik ve Spor Bakanlığına aktarılacak.

Öğrenimi sırasında yahut tahsilden sonra ölenlerin yahut yüzde 90 ve üzeri mahzur sahibi oldukları tam teşekküllü bir hastanenin sıhhat kurulunca tespit edilenlerin, kalan borçları silinecek.

Kredi alan yahut kredi borcunun ödeme vakti şimdi başlamamış şahıslara, tahsil ve katkı kredisi olarak verilen meblağlara endeks hesaplanmayacak. Kredi geri ödemesi süren yahut borçları vergi dairesine takip için bildirilmiş olan şahıslara, tahsil ve katkı kredisi olarak verilen fiyatlara ek edilmiş endeks meblağları terkin edilecek.

Yasanın yürürlüğe girdiği tarihten evvel tahsil edilen fiyatlar iade edilmeyecek ve vergi dairesine takip için bildirildiği halde şimdi tahsil edilmemiş kredi taksitleri içerisindeki endeks fiyatları terkin edildikten sonra bakiye taksitler vadesinde ödenmediği takdirde takip edilmeye devam olunacak.

YERSİZ YAPILAN MUHTAÇ, KONUTTA BAKIM YARDIMI ÖDEMELERİ GERİ ALINMAYACAK

“65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun”da yapılan değişiklikle, gerçeğe uygun olmayan sıhhat konseyi raporu kullanımı nedeniyle yapılan ödemeler hariç, bu kanun kapsamındaki bireylere bu hususun yürürlüğe girdiği tarihe kadar yersiz ödenen ve geri alınması gereken aylıklar ile bunlardan doğan ceza ve faizler silinecek.

İlgililer hakkında rastgele isimli, idari ve icrai takibat yapılmayacak. Yersiz ödemeler kapsamında unsurun yürürlüğe girdiği tarihten evvel yönetim tarafından yapılan tahsilatlar, ilgililerine iade edilmeyecek.

İNTÖRN HEKİMLERE TABAN FİYAT ÖDENECEK

Tıp fakültelerinin 5. yılını tamamlayıp 6. yılına geçen öğrencileri ile diş hekimliği fakültelerinin 4. yılını tamamlayıp 5. yılına geçen öğrencilerine intörn eğitimi periyodunda öğretim üyesi rehberliğinde yaptıkları uygulama çalışmaları karşılığında ilgili kurumların bütçesinden 12 ayı geçmemek üzere; devlet üniversitelerinde ödemenin yapıldığı tarihteki net taban fiyat meblağında, vakıf üniversitelerinde ise 4 bin 702 gösterge sayısının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak fiyatta aylık fiyat ödenecek. Bu ödemeden rastgele bir vergi kesilmeyecek.

Vakıf üniversitelerinde bu fiyatın üzerinde ödeme yapmaya ve yapılacak ödemenin fiyatını belirlemeye mütevelli heyeti yetkili olacak.

Turizmi Teşvik Kanunu’nda yapılan değişiklikle, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılan fiyatsız girişli günübirlik tesisler, münhasıran Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü yahut iştiraki şirketler tarafından işletilebilecek, üçüncü şahıslara devredilemeyecek ve işlettirilemeyecek.

Sosyal Hizmetler Kanunu’na eklenen süreksiz hususla, gerçeğe uygun olmayan evrak ve sıhhat konseyi raporu kullanımı nedeniyle yapılan ödemeler hariç fazla, yersiz ödenen ve geri alınması gereken meskende bakım yardımı ödemeleri ile bunlardan doğan faizler terkin olunacak. Yürürlük tarihinden evvel bu kapsamda tahsil edilen fiyatlar bakımından ilgili şahıslar lehine hiçbir formda alacak hakkı doğmayacak ve yapılan tahsilatlar iade edilmeyecek.

KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİYLE İLGİLİ CEZALARA AF GETİRİLDİ

İşsizlik Sigortası Kanunu’nda yapılan düzenlemeyle korona virüsü (Covid-19) salgını sebebiyle patronların yaptıkları zorlayıcı sebep gerekçeli kısa çalışma müracaatlarının alınması, kıymetlendirilmesi ve ödenmesine ait süreçler ile nakdi fiyat takviyesi süreçleri hakkında Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı ile İş ve Personel Bulma Kurumu çalışanına rastgele bir sorumluluk yüklenemeyecek.

Bu kapsamda Covid-19 sebebiyle ödenen kısa çalışma ödeneği ile nakdi fiyat takviyesi ödemelerinde kusurlu süreçlerden kaynaklanan fazla ve yersiz ödemeler ile nakdi fiyat dayanağından yararlanan çalışanın, müracaatta bulunduğu patron tarafından fiilen çalıştırıldığının tespiti halinde patrona uygulanan idari para cezalarından, bu hususun yürürlük tarihi prestijiyle tahsil edilmemiş olanlar terkin edilecek. Tahsil edilenler iade yahut mahsup edilemeyecek.

Bu alacaklarla ilgili başlatılmış takip ve tahsil süreçlerine devam edilmeyecek, yargı mercilerine intikal etmiş olan evraklarda kurum ve bakanlık aleyhine yargılama sarfiyatına hükmedilmeyecek. Kısa çalışma uygulanan periyotta patron tarafından emekçi çıkarılmasına istinaden oluşan fazla ve yersiz ödemeler ile ceza soruşturmasına yahut kovuşturmasına mevzu olmuş kısa çalışma ödeneği ile nakdi fiyat takviyesi ödemeleri bu husus kapsamı dışında olacak. Ceza soruşturması yahut kovuşturması sonucu kovuşturmaya yer olmadığına dair karar yahut beraat kararı verilenler hakkında bu husus uyarınca terkin kararları uygulanacak.

Gümrük Kanunu’nda yapılan düzenlemeyle süreksiz ithalat rejimi kapsamında şahsî kullanıma mahsus yabancı plakalı taşıtları Türkiye Gümrük Bölgesi’ne getiren hak sahipleri tarafından gümrük yönetimine bilgi verilmeden taşıtsız yurt dışına çıkılması durumunda usulsüzlük cezası uygulanacak.

Yapılan bu değişiklikle taşıtın marka, model ve yaşına nazaran değişmekle birlikte, orantısız formda yüksek olduğu bedellendirilen cezalarda indirime gidilecek.

BDDK’YE YENİ YETKİLER VERİLDİ

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Konseyi (BDDK), bir banka ya da banka kümesi için faaliyet hususları bazında sınırlama yahut kısıtlamalar getirmek suretiyle faaliyet müsaadesi vermeye yetkili olacak.

Bankaların müşterilerine sundukları hizmetlerin inançlı ve kesintisiz bir formda sürdürülmesinde değerli yeri bulunan hizmet sağlayıcıların uymaları gereken yöntem ve asılları belirleme yetkisi BDDK’ye veriliyor.

Mevduat bankalarının iştirak fonu kabulü, finansal kiralama süreçleri; iştirak bankalarının mevduat kabulü; kalkınma ve yatırım bankalarının ise mevduat kabulü ve iştirak fonu kabulü üzere faaliyetlerde bulunmaları ve faaliyet sınırlamaları yahut kısıtlamalarına uymamaları halinde, 1 milyon liradan ve menfaat sağlanmış olması halinde sağlanan menfaatin iki katından az olmamak üzere, kısıtlama ve sınırlamalara karşıtlık teşkil eden fiyatın yüzde 100’üne kadar idari ceza verilecek.

SGK’nin taşınmazlarının elektronik ortamda satışı da dahil olmak üzere her türlü satışı ve öteki iş ve süreçlerin yürütülmesine ait yordam ve temeller, Kurumca çıkarılan yönetmelikle belirlenecek.

2022 yılında götürü bedel üzerinden hizmet alım mukavelesi yapılmış kamu üniversite sıhhat hizmeti sunucularının SGK’ye 31 Aralık 2022’ye kadar verdikleri tedavi hizmetlerine ait toplam tahakkuk meblağının götürü bedel kontrat meblağından düşük olması durumunda, ortadaki fark terkin edilecek.

SERMAYE AZALTIMINDA VERGİLENDİRME

Sermayeye kaynak transferinden itibaren 5 yıl boyunca sermaye azaltımı yapmayan kurumlarda, bu mühletin sonunda sermaye azaltılmışsa, işletmeye konulan nakdi yahut birebir sermaye ile sermayeye eklenen öteki ögelerin toplam sermayeye oranlanması suretiyle azaltıma mevzu edilen fiyat içindeki ögeler tespit edilerek vergilendirme yapılacak.

5 yıldan evvel sermaye azaltımı yapan kurumlarda ise azaltılan sermayenin öncelikle sermayeye ek dışında öteki bir hesaba nakledilmesi, işletmeden çekilmesi yahut sermaye hesabından öteki hesaplara transferi kurumlar vergisine ve kar dağıtımına bağlı vergi kesintisine tabi tutulacak hesaplardan, daha sonra yalnızca kar dağıtımına bağlı tevkifata tabi hesaplardan, vergiye tabi olmayan nakdi ve birebir sermayeden oluştuğu kabul edilerek vergilendirme yapılacak.

Yapılan sermaye azaltımında sermayeye eklenen kaynakların kimilerinin 5 yıllık süreyi aşması, kimilerinin ise aşmaması durumunda ise kelam konusu kaynaklardan öncelikli olarak sermayeye ek edilme tarihi 5 yılı geçmemiş olanların çekildiği kabul edilecek. Böylece sermayeye ek olunan kaynakların en az 5 yıl boyunca sermayede kalması özendirilerek, işletmelerin öz kaynaklarının güçlü kalması teşvik edilecek.

Geçmiş yıl ziyanlarının mahsubu suretiyle sermaye azaltılması durumunda, azaltıma mevzu edilen sermaye ögeleri da sermaye azaltımında vergilemeyi düzenleyen bu kararlar kapsamında tespit edilecek. Fakat bu meblağlar üzerinden kar dağıtımı yahut ana merkeze aktarılan meblağ kapsamında vergi kesintisi yapılmayacak.

KUR MUHAFAZALI MEVDUATIN MÜHLETİ UZATILDI

2022 yılı sonuna kadar yabancı paraların ve altın hesabı bakiyelerinin Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm fiyatı üzerinden Türk Lirası’na çevrilmesi gereken son tarih 31 Aralık 2023 olacak. Türk Lirası’na çeviren mükelleflerin bu kapsamda açılacak mevduata tahakkuk ettirilecek faiz ve kar hisseleri ile başka çıkarları istisna kapsamında tutulacak.

Cumhurbaşkanına, istisnayı, 31 Aralık 2023 tarihine kadar her bir süreksiz vergi yahut yıllık hesap periyotları sonu prestijiyle kurumların bilançolarında yer alan yabancı paralar için farklı ayrı yahut birlikte uygulatma konusunda yetki veriliyor.

TASFİYE EDİLEN KAÇAK AKARYAKITIN BEDELİ VİLAYET ÖZEL YÖNETİMLERİNE AKTARILACAK

Kaçak akaryakıtın tasfiyesine ait iş ve süreçler, Hazine ve Maliye Bakanlığının taşra teşkilatı olan defterdarlıklar yerine yatırım izleme ve uyum başkanlıkları tarafından yerine getirilecek.

Satışı yapılarak tasfiye edilen kaçak akaryakıtın bedeli, ilgili vilayet özel yönetiminin yahut yatırım izleme ve uyum başkanlığının bütçesine gelir kaydedilecek.

Numune tahlil sonuçları teknik düzenlemelere uygun olmayan ve en yakın rafinericiye satılan kaçak akaryakıtın satış bedeli de ilgili vilayet özel yönetiminin yahut yatırım izleme ve uyum başkanlığının bütçesine gelir olarak kaydedilecek.

KARŞILIKSIZ ÇEK VE PROTESTO EDİLMİŞ BORÇLAR, 1 TEMMUZ’A KADAR YAPILANDIRILIRSA ÖDEME PERFORMANSINI ETKİLEMEYECEK

Karşılıksız çıkan çeki protesto edilmiş, senet, kredi kartı ve başka kredi borçlarını vaktinde ödeyemedikleri için Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezine bildirilen şahısların ve kredi müşterilerinin, borçlarının ödenmesi geciken kısmının 1 Temmuz 2023’e kadar tamamının ödenmesi yahut yine yapılandırılması halinde, geçmiş ödeme performanslarına ait olumsuz kayıtları dikkate alınmayacak. Bu borçların anapara yahut taksit ödeme tarihi 1 Ekim 2022’den evvel olacak.

Kredi kuruluşları ve finansal kuruluşların mevcut kredileri yine yapılandırması yahut yeni kredi kullandırması, bu kuruluşlara hukuksal ve cezai sorumluluk doğurmayacak.

İçme sularının Sıhhat Bakanlığınca yapılan yahut yaptırılan her türlü tetkik ve analiz bedellerinden vilayet özel yönetimlerince 30 Eylül 2022’ye kadar ödenmemiş olan alacak meblağları, ferileriyle birlikte terkin edilecek. Bu alacakların tahsili için açılmış davalarda karar verilmesine yer olmadığına, icra takiplerinin ise iptaline karar verilecek.

YÜKSEK YARGI ÜYELERİ VAZİFE MÜHLETİ DOLUNCA ESKİ TAKIMINA DÖNECEK

Anayasa Mahkemesinin, zarurî emeklilik yaşından evvel vazife müddeti dolan lideri ve Yargıtay, Danıştay, Sayıştay Lider ve üyeleri ortasından seçilen üyeleri, rastgele bir sürece gerek olmaksızın ve boş takım kuralı aranmaksızın, kalan misyon müddetlerini tamamlamak üzere geldikleri üyelik misyonuna geri dönecekler, boşalan birinci üye takımı kendilerine tahsis olacak.

Yükseköğretim kurumlarından seçilenler, talepleri üzerine ayrıldıkları yükseköğretim kurumuna yahut uzmanlık alanlarına nazaran talep ettikleri 3 yükseköğretim kurumundan birine atanacaklar.

Üst kademe yöneticileri, özgür avukatlar, birinci sınıf hakim ve savcılar ile raportörler ortasından seçilenlerle, yükseköğretim takımından seçilip öğretim üyeliğine dönmek istemediğini vazife mühleti bitmeden bir ay içinde bildirenler, Sayıştay üyeliği takımına atanacak.

Yaş haddine kadar misyonlarına devam etmeleri öngörülen üyelerden yaş haddini doldurmadan kendi isteğiyle üyelikten çekilenler de düzenlemeye tabi olacak. Bu kararlar, 1 Ekim 2022’den itibaren uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek. (HABER MERKEZİ)