Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023’teki depremlerden etkilenen Diyarbakır’da, hafif, orta ve ağır hasar gören, Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğünün mülkiyeti ve korumasındaki eserlerin restorasyon çalışmaları devam ediyor.
Vakıflar Bölge Müdürü Hakan Demir, merkez Sur ilçesinde restorasyon çalışması yürütülen Parlı Safa Camisi’nde incelemelerde bulundu.
Burada gazetecilere açıklama yapan Demir, Vakıflar Genel Müdürlüğü olarak depremlerin ardından Diyarbakır, Mardin, Batman ve Bingöl’de 184 yapıda hasar tespit çalışması yürüttüklerini söyledi.
İncelemelerde Diyarbakır’daki 12 vakıf eserinde hafif, orta ve ağır hasar tespit ettiklerini, ardından alanında uzman akademisyenlerden oluşturdukları Bilim Kurulu nezaretinde restorasyon çalışmalarına başladıklarını belirten Demir, şöyle konuştu:
“Restorasyon sürecindeyken depremden etkilenen Ali Paşa ve Çermik Hanbaşı camilerimizi de güçlendirme sürecine dahil ettik ve restorasyon çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Ayrıca 2004 yılında Ali Paşa Camisi’nden çalınan çinilerin de iadesini sağlayarak özgün yerlerine yerleştirdik. Bu da yaptığımız restorasyonun ne kadar kapsamlı ve nitelikli olduğunu gösteriyor. Bizim için her taşın, tuğlanın ve detayın ciddi önemi var, çünkü bu yapıları gelecek nesillere aktarmakla mükellefiz.”
Çalışmalarda, Diyarbakır’da simge haline gelen Dört Ayaklı Minare ve Fatih Paşa (Kurşunlu) Camisi’nin restorasyonunun tamamlandığını anlatan Demir, Fatih Paşa Camisi’nin ibadete açıldığını dile getirdi.
Hasar tespit edilen yapılardaki restorasyon çalışmalarının sürdüğünü belirten Demir, şunları kaydetti:
“Melek Ahmet Paşa Camisi’nde 1970’li yıllarda yapılmış niteliksiz uygulamalar nedeniyle ciddi yapısal problemler tespit ettik. Bunların çözümüne yönelik projeler geliştirdik. Zemin güçlendirmeleri, beden duvarları, kubbe ve kubbe kasnağı gibi noktalarda ciddi güçlendirmeler yaparak rutin restorasyon sürecimizi devam ettiriyoruz. Bizim için önemli bir eser olan Mimar Sinan yapısı Behrampaşa Camisi’nde de çok ciddi proje çalışmaları yaptık ve sıva raspası sonrası, kayıtlarda geçmeyen ve projelerde yer olmayan iki yeni merdiven tespit ettik. Parlı Safa Camisi’nin de minaresinde ciddi hasar vardı. Bu hasarlarla ilgili çok hummalı çalışmalar gerçekleştirdik. Minareyi sökerek yeniden yapmak ciddi malzeme kayıplarına neden olacağından ve yapı özgün halinden uzaklaşacağından mevcut haliyle sağlamlaştırma yoluna gittik. Özel ankraj ve enjeksiyon yöntemlerini uygulayarak minareyi statik açıdan güçlü hale getirdik. Harim kısmında da restorasyon çalışmaları devam ediyor.”
Demir, “Deprem sonrası yaklaşık 2,5 yıl içinde depremin tüm izlerini kültür varlıklarımızdan sileceğiz. Bu yıl restorasyona aldığımız tüm yapılarımızda çalışmaları tamamlamayı hedefliyoruz.” ifadelerini kullandı.
